Begin april lagen de eerste twee Karl May Pockets in alle boekwinkels, boeken van over de driehonderd bladzijden, voor 30 F per stuk.
Dit is het begin van een grootscheepse onderneming: een jaar lang elke maand twee Karl May-boeken, in een geheel nieuwe Nederlandse vertaling volgens de oorspronkelijke door Karl May geschreven tekst.
Het initiatief en de verzorging van de Karl May Pockets ligt bij de uitgever van de Prisma-boeken. · De supervisie berust bij de bekende Nederlandse Karl May expert, dr F. C. de Rooy 2. Uitgever en supervisor werken nauw samen met het Karl May Verlag in Bamberg, de enige rechthebbende en erfgename van Karl May. Nu, vijftig jaar na de dood van Karl May, is de uitgever van de Prisma-boeken de eerste Nederlandse uitgever die voor een volledige uitgave avn alle goede boeken met Old Shatterhand en Kara Ben Nemsi met de rechthebbende partij samenwerkt.
De eerste Nederlandse uitgever ook die de Karl May-boeken in onverkorte vorm, authentiek en geheel naar de geest van Karl May zelf brengt.
Oorspronkelijke versie
Met deze Nederlandse uitgave wordt voor goed afgerekend met het misverstand dat Karl May uitsluitend jongensboeken heeft geschreven. Hij schreef voor jong en oud, «voor zoon en vader», zoals de ondertitel van deze reeks luidt.
Ook wordt hier afgedaan met de toenemende tendenz om Karl May «aan te passen», de Ik-vorm uit zijn verhalen te verwijderen, Indianen in auto’s te laten rijden: en dat nog wel in het jaar 1860 !
Tien jaar lang heeft het Karl May Verlag in Bamberg met een staf van medewerkers tal van onnauwkeurigheden en fouten die in de loop van de tijd waren ingeslopen, uit de boeken van Karl May verwijderd.
Met de Karl May Pockets worden de ontluisterde ontluisterde verhalen van Winnetou, Old Shatterhand, Kara Ben Nemsi, Hadji Halef Omar in volle glorie hersteld. Het zijn terug de opwindende avonturenboeken van vroeger met hun verrukkelijke «Oosterse» en «Indiaanse» dialogen, zoals ze in meer dan 20 taalgebieden zijn verspreid. Het zijn de boeken waaruit de oeroude kultuur van de Indianen spreekt, waarin de Indiaan niet wordt omlaag getrokken tot een klanken uitstotende wilde, belust op scalpen en op martelen. Karl May heeft sympathie gewekt voor de Indiaan. Hij heeft niet alleen wilde avonturen geschreven voor jongens. Hij heeft zich met zijn idealen van naastenliefde tot de hele maatschappij gewend.
Het is juist een van de verdiensten van de Nederlandse vertaling dat zij ook de grote menselijke waarden van Karl May tot volledig tot hun recht laat komen.
Wie was Karl May?
Op 25 februari werd Karl May in Hohenstein-Ernstthal in Saksen geboren. Hij was de zoon van een arme wever: Heinrich August May. Zijn moeder, Christiane Wilhelmina Weise, bracht veertien kinderen ter wereld; vijf bleven er in leven. Zijn troosteloze jeugd leidde hem tot klein vergrijpen, zoals het stelen van een meerschuimen pijp voor de verjaardag van zijn vader. Deze vergrijpen, waarvoor een kwajongen op het ogenblik een ernstige berisping zou krijgen, werden toen gestraft met enkele jaren tuchthuis. Is het een wonder dat een dergelijk e behandeling de gevoelige jonge man volkomen vereenzaamde, hem deed leven in een onwerkelijke droomwereld, hem inkapselde in de beschermende cocon van zijn rijke fantasie?
Hoe onjuist en onrechtvaardig was het dat Karel May op latere leeftijd nog beschimpt en belasterd werd om zijn grauwe jeugd, lasterpraatjes die nu nog regelmatig opduiken om hem van het voetstuk waarop miljoenen lezers hem geplaatst hebben, te stoten.
Is het zijn verdraagzaamheid, zijn felle strijd voor de vertrapte Indianen? Of is het eenvoudig de nijd die elk succes wantrouwt? Een onbetwistbaar feit is het dat hij met zijn zeventig boeken een indrukwekkende prestatie heeft
Geleverd, dat deze boeken in meer dan twintig miljoen exemplaren over de hele wereld verspreid zijn.
Een feit is ook dat er weinig schrijvers zich zo ernstig op hun taaak hebben voorbereid als Karl May. Hij beheerste de Arabische taal, kende verschillende Indiaanse talen. Hij was expert op gebied van aardrijkskunde en ethnologie. Hij ontwierp zijn romans met behulp van een geweldige bibliotheek. Hij had ó’n feilloze feeling dat nog de Arabieren en de Indianen van vandaag zichzelf in zijn boeken terugkennen, dat de experts nergens onjuistheden in de weergave van een bepaalde mentaliteit kunnen ontdekken.
Op 22 maart 1912 sprak de zeventigjarige Karel May in Wenen
een grote menigte toe. Na afloop van zijn rede werd hij twee uur lang omstuwd door een adembenemend gedrang van vereerders. Een week later, nu vijftig jaar geleden, stierf hij.
Old Shatterhand leeft!
Godfried Bomans 3 heeft eens gezegd: «Ik geloof in Winnetou, het opperhoofd der Apaches». Wat Karl May de jeugd van vandaag kan bieden is een romantische realiteit : niet alleen maar dappere helden die zich opofferen en druipen van ridderlijkheid; maar menselijke helden met zwakke ogenblikken, die ook teleurstellingen te verwerken krijgen. Door, en in, de boeken van Karl May, kunnen de jongeren een enorme schat aan ervaring opdoen. Zij vinden er ook iets terug van hun jeugdige en oergezonde drang naar romantische verten, naar avontuur. Zij leren er ook hoe de mens klaar kan komen met het leven! Karl May geeft hen een ideaal van vrede en onderling begrip, edelmoedigheid ten opzichte van de naaste.
Karl May is de geniale verteller van avonturenverhalen die ook na zeventig jaar nog onszelf en onze kinderen weten te grijpen en mee te slepen. Juist daarom zijn de boeken van Karl May zo pakkend.
Winnetou en Old Shatterhand hebben werkelijk geleefd!
Wat Karl May over de Indianen en hun onderdrukking vertelt, berust maar al te zeer op een zwarte bladzijde uit de Amerikaanse geschiedenis, de systematische likwidatie van de Indianen zelf. Tot zelfs na 1925 vond de plundering van Indianen-gebieden in Oost-Oklahoma nog openlijk voortgang. Maar de jongste ontwikkelingen in de Amerikaans-Indiaanse betrekkingen logenstraffen gelukkig de woorden die Buffalo Bill 4 eens tot Karl May sprak: «U bent een idealist, waarde heer!»
Dat was hij in de goede zin des woords ook. Maar in de plaats was hij realist. De verbondenheid tussen Winnetou en Old Shatterhand, tussen het rode en het blanke ras is een feit. De eerste Amerikaanse generaal die bij Pearl Harbor voor de vrijheid zijn leven gaf was een Indiaan 5.
Karl May heeft iets waardoor hij juist de lezer van vandaag weet te boeien. Hij neemt zijn lezers, ook zijn jeugdige lezer volkomen «au sérieux». Hij treedt hem niet met een neerbuigende vriendelijkheid tegemoet. Hij valt hem niet lastig met opgelegde ethiek. De Karl May-boeken geven uitsluitend volkomen menselijke figuren en handelingen.
Het eerste boekdeel:
Winnetou, het grote opperhoofd
Dr. F. C. de Rooy (voluit: dr. Ferdinand Carel de Rooy, * 9 juni 1919 , † 4 maart 1998) was in het dagelijks leven leraar Frans te Rijswijk/Z.H. en in zijn vrije tijd dé Karl May-kenner van Nederland. Van zijn hand is o.a. het boekje „Old Shatterhand - Kara Ben-Nemsi - ook voor U! De boodschap van Karl May, de idealist uit het Avondland” (Tilburg: Drukkerij van het R.K. Jongensweeshuis, 1955) en hij redigeerde en gaf in de jaren 1962-1967 de 50 bekende Karl May-pockets bij Uitgeverij Het Spectrum uit.
Godfried Bomans (voluit: Godfried Jan Arnold Bomans, * 2 maart 1913 , † 22 december 1971) was een Nederlandse schrijver, columnist en mediapersoonlijkheid. Zijn bekendste boeken zijn „Pieter Bas”, „Erik of het klein insectenboek”, „De avonturen van Pa Pinkelman”, „Avonturen van Tante Pollewop” en de lagere school-lectuur-serie „Pim, Frits en Ida”. Van zijn hand is het artikel „Het ruikt hier naar gas. Een poging tot begrip van Karl May” in Elseviers Weekblad, 24 augustus 1963, elders op deze site.
„Buffalo Bill” was de bijnaam van William Frederick Cody (* 26 februari 1846 , † 10 januari 1917), een van de kleurrijkste figuren uit het Wilde Westen. Hij kreeg de bijnaam „Buffalo Bill” toen hij een baan aannam om de werkers aan de Kansas Pacific Spoorweg te voorzien van bizonvlees. Daarnaast had hij nog talloze andere baantjes, zoals huidenjager (trapper), stierenvanger, goudzoeker in Colorado, ruiter in de Pony Express in 1860, gids bij kolonisten-karavanen, menner van postkoetsen, soldaat in de Amerikaanse Burgeroorlog en hotelmanager, maar het beroemdst werd hij door zijn Wild West Show.
Bedoeld wordt generaal-majoor Clarence Leonard Tinker (* 21 november 1887 , † 7 juni 1942), de eerste Native American die deze hoge rang bekleedde; hij was commandant van de Seventh Air Force op Hawaii, maar sneuvelde tijdens de Slag bij Midway.
Terug naar de Nederlandstalige bibliografie.
Terug naar de Karl May-startpagina.
Terug naar de Apriana-startpagina.
