Vredesapostel Winnetou in Karl May-film met veel actie en sensatie

door B. B. 1


De Duitse filmproducent Horst Wendlandt 2 heeft na Winnetou, het grote opperhoofd 3, opnieuw een aan de boeken van Karl May ontleend verhaal laten verfilmen. Onder de wel vakkundige, zij het niet bijzonder originele regie van Harald Reinl 4 ontstond WINNETOU KEERT TERUG 5, deze week door Lumière 6 op het programma genomen.

Ook ditmaal worden er erg veel kogels en pijlen verschoten, maar het verhaal heeft een vredelievende strekking, overeenkomstig de bedoelingen van de auteur. Karl May gaf zijn lezers in ieder boek veel actie en sensatie, een dosis humor en ook nog een duidelijk moraal, al was het misschien alleen maar om niet op het lijstje van voor de jeugd gevaarlijk geachte schrijvers te komen.

Wat dit betreft, lijken zijn boeken veel op de scenario’s van de door Hollywood geproduceerde Wild West-films. Winnetou keert terug zou een Western kunnen zijn uit de tijd toen het genre nog niet werd geparodieerd. Het bergland van Joegoslavië waarin de film is opgenomen, geeft vrijwel dezelfde schilderachtig-woeste omlijsting als de landschappen in menige cowboyfilm.

Winnetou is deze keer wel bijzonder nobel; hij doet zelfs afstand van zijn geliefde, het Indiaanse meisje Ribanna 7, dat met een Amerikaanse officier trouwt om de Indianen te bewijzen, dat de blanke broeders geen minachting hebben voor roodhuiden. De schurken die hun best doen het tegendeel te bewijzen, komen er uiteraard slecht af.

We hebben ons volstrekt niet verveeld bij het kijken naar de romantische krijgsverrichtingen in het kleurige natuurschoon. De vertolking van Winnetou door Pierre Brice 8 blijft wat vlak, Lex Barker 9 is markanter als de stoere en slimme Old Shatterhand. Anthony Steel 10 is zo schurkachtig als zijn rol het vergt.


[1]In: Het Vrije Volk : democratisch-socialistisch dagblad, 20 augustus 1965.
[2]Horst Wendlandt (geboren als Horst Otto Grigori Gubanov, * 15 maart 1922 , † 30 augustus 2002), was de producent van negen van de zeventien grote Karl-May-verfilmingen uit de jaren ’60: „Der Schatz im Silbersee” (1962), „Winnetou, 1. Teil” (1963), „Winnetou, 2. Teil” (1964), „Unter Geiern” (1964), „Der Ölprinz” (1965), „Winnetou, 3. Teil” (1965), „Old Surehand, 1. Teil” (1965), „Winnetou und das Halbblut Apanatschi” (1966) en „Winnetou und sein Freund Old Firehand” (1966) en talloze andere films, waaronder de vijf van Otto Waalkes.
[3]Originele Duitse titel: „Winnetou, 1. Teil”.
[4]Harald Reinl (* 8 juli 1908 , † 9 oktober 1986) was een Oostenrijks filmregisseur en schrijver van draaiboeken, die tekende voor vijf van de zeventien grote Karl May-films uit de jaren ’60: „Der Schatz im Silbersee” (1962), „Winnetou, 1. Teil” (1963), „Winnetou, 2. Teil” (1964), „Winnetou, 3. Teil” (1965) en „Winnetou und Shatterhand im Tal der Toten” (1968).
[5]Originele Duitse titel: „Winnetou, 2. Teil”.
[6]Lumière was van 1955 tot 2003 een bioscoop aan de Lijnbaan 45 in Rotterdam. Op dit moment (2021) wordt de vroegere bioscoop omgebouwd tot alweer een woontoren met maar liefst 400 appartementen.
[7]De rol van Ribanna werd gespeeld door de Duitse actirce Karin Dor (eigenlijk: Kätherose Derr, * 22 februari 1938 , † 6 november 2017). Zij speelde naast haar rol als Bondgirl Helga Brandt in „You only live twice” o.a. in drie verfilmingen naar de boeken van Karl May: Ellen Patterson in „Der Schatz im Silbersee” (1962), Ribanna in „Winnetou, 2. Teil” (1964) en Mabel Kingsley in „Winnetou und Shatterhand im Tal der Toten”.
Van 1954 tot 1968 was zij getrouwd met de Oostenrijkse regisseur Harald Reinl (* 8 juli 1908 , † 9 oktober 1986), die tekende voor vijf van de zeventien grote Karl May-films uit de jaren ’60: „Der Schatz im Silbersee” (1962), „Winnetou, 1. Teil” (1963), „Winnetou, 2. Teil” (1964), „Winnetou, 3. Teil” (1965) en „Winnetou und Shatterhand im Tal der Toten” (1968).
[8]Pierre Brice (artiestennaam van Pierre Louis Baron le Bris, * 6 februari 1929 , † 6 juni 2015) was een Frans acteur, die in maar liefst elf van de zeventien grote Karl-May-verfilmingen in de jaren ’60 de rol van Winnetou speelde: „Der Schatz im Silbersee” (1962), „Winnetou, 1. Teil” (1963), „Old Shatterhand” (1964), „Winnetou, 2. Teil” (1964), „Unter Geiern” (1964), „Der Ölprinz” (1965), „Winnetou, 3. Teil” (1965), „Old Surehand, 1. Teil” (1965), „Winnetou und das Halbblut Apanatschi” (1966), „Winnetou und sein Freund Old Firehand” (1966) en „Winnetou und Shatterhand im Tal der Toten” (1968). Voorts speelde hij nogmaals de rol van Winnetou in de tv-series „Mein Freund Winnetou” (1980) en „Winnetous Rückkehr (1998) en trad hij een aantal malen op als gastacteur (uiteraard eveneens in de rol van Winnetou) bij de Karl-May-Spiele van Elspe en Bad Segeberg.
[9]Lex Barker (voluit: Alexander Chrichlow Barker Jr., * 8 mei 1919 , † 11 mei 1973) was een Amerikaans acteur, die in vijf films furore maakte als Tarzan; in Europa was zijn eerste grote rol die van Robert – de verloofde van de vrouwelijke hoofdrolspeelster Sylvia (Anita Ekberg) – in de klassieker „La dolce vita” van Federico Fellini, alvorens hij optrad in maar liefst twaalf van de zeventien grote Karl-May-verfilmingen in de jaren ’60: als Old Shatterhand in „Der Schatz im Silbersee” (1962), „Winnetou, 1. Teil” (1963), „Old Shatterhand” (1964), „Winnetou, 2. Teil” (1964), „Winnetou, 3. Teil” (1965), „Winnetou und das Halbblut Apanatschi” (1966) en „Winnetou und Shatterhand im Tal der Toten” (1968); als Kara Ben Nemsi in „Der Schut” (1964), „Durchs wilde Kurdistan” (1965) en „Im Reiche des silbernen Löwen” (1965); als Dr. Sternau in „Der Schatz der Azteken” (1965) en „Die Pyramide des Sonnengottes” (1965).
[10]Anthony Steel (* 21 mei 1920 , † 21 maart 2001) was een Brits acteur, bekend van films als „The Mudlark, „Anzio” en „Histoire d’O”, maar bij ons vooral van de rol van Forrester in „Winnetou, 2. Teil”.



Terug naar de Nederlandstalige bibliografie.

Terug naar de Karl May-startpagina.

Terug naar de Apriana-startpagina.



Google
www op deze website