Voor ferme jongens en stoere knapen:

Karl May verfilmd

„De schat in het Zilvermeer”


R. N. D. 1


BIJNA alle ingrediënten waarmee Karl May zijn Indianenboeken tot smakelijke en spannende lectuur voor oud en jong maakte, zijn gebruikt voor de film „De schat in het Zilvermeer” naar een van de bekendste delen uit de May-reeks. In één opzicht overtreft de film het boek: de imposante natuur die Karl May grotendeels en vrij summier, uit zijn fantasie beschreef, wordt hier breeduit getoond, en het is een van de meest indruk makende bestanddelen van de film geworden.

Dat men voor dit natuurlijke decor een landschap in Joegoslavië heeft gekozen (de film is een Duits-Joegoslavische productie) doet niets af aan de suggestie die ermee wordt gewekt: dit is het land van Winnetou en Old Shaterthand.

Opvallend is, dat nu juist Winnetou en Old Shatterhand de minst geslaagde personificaties van de romanfiguren zijn geworden. Winnetou (Pierre Brice 2) loopt met een onervaren gezicht in een slecht zittend Indianenpak rond en heeft niets ontzagwekkends in zijn verschijning; Old Shatterhand (Lex Barker 3) is een te mooie jongen die voortdurende „Hopla jetzt komm’ ich-sfeer” van de vooroorlogse Duitse Hans Albers films 4 om zich heen heeft. Maar afgezien daarvan komen beiden altijd op het nippertje op de juiste plaats om het goede te redden en het kwade te straffen. Net als in het boek.

Fraaie gevechten, besluipingen en achtervolgingen wisselen elkaar in het juiste tempo af. Schilderachtige Indianen, onverbeterlijke schurken (die hun straf dan ook niet ontgaan) en edelmoedige wrekers zijn alsmaar doende elkander de schat in het Zilvermeer te betwisten. De meeste doden vallen bij de schurken, zo behoort het ook, en evenals in het boek komen alle sympathieke figuren ongedeerd uit de strijd. Het is in zijn soort ’n goed stuk amusement, dat men ook als zodanig moet zien om er argeloos van te kunnen genieten. Het is wel een echte mannenfilm; vrouwen zullen er weinig van hun romantische dromen in verbeeld zien, of het moest de dappere, breedborstige Fred Engel (Götz George 5) zijn, die geen gevaar vreest als het erom gaat, zijn meisje Ellen (Karin Dor 6) uit benarde situaties te redden. Overigens is het helemaal een film voor stoere jongens en ferme knapen, die echter veertien jaar moeten zijn om van de keuring naar deze kleurenfilm van Harald Reinl 7 te mogen kijken.



Het beroemde tweegevecht tussen Old Shatterhand (rechts)
en Grote Wolf in de film „De schat in het Zilvermeer”.



[1]In Trouw, 2 augustus 1963.
[2]Pierre Brice (artiestennaam van Pierre Louis Baron le Bris, * 6 februari 1929 , † 6 juni 2015) was een Frans acteur, die in maar liefst elf van de zeventien grote Karl-May-verfilmingen in de jaren ’60 de rol van Winnetou speelde: „Der Schatz im Silbersee” (1962), „Winnetou, 1. Teil” (1963), „Old Shatterhand” (1964), „Winnetou, 2. Teil” (1964), „Unter Geiern” (1964), „Der Ölprinz” (1965), „Winnetou, 3. Teil” (1965), „Old Surehand, 1. Teil” (1965), „Winnetou und das Halbblut Apanatschi” (1966), „Winnetou und sein Freund Old Firehand” (1966) en „Winnetou und Shatterhand im Tal der Toten” (1968). Voorts speelde hij nogmaals de rol van Winnetou in de tv-series „Mein Freund Winnetou” (1980) en „Winnetous Rückkehr (1998) en trad hij een aantal malen op als gastacteur (uiteraard eveneens in de rol van Winnetou) bij de Karl-May-Spiele van Elspe en Bad Segeberg.
[3]Lex Barker (voluit: Alexander Chrichlow Barker Jr., * 8 mei 1919 , † 11 mei 1973) was een Amerikaans acteur, die in vijf films furore maakte als Tarzan; in Europa was zijn eerste grote rol die van Robert – de verloofde van de vrouwelijke hoofdrolspeelster Sylvia (Anita Ekberg) – in de klassieker „La dolce vita” van Federico Fellini, alvorens hij optrad in maar liefst twaalf van de zeventien grote Karl-May-verfilmingen in de jaren ’60: als Old Shatterhand in „Der Schatz im Silbersee” (1962), „Winnetou, 1. Teil” (1963), „Old Shatterhand” (1964), „Winnetou, 2. Teil” (1964), „Winnetou, 3. Teil” (1965), „Winnetou und das Halbblut Apanatschi” (1966) en „Winnetou und Shatterhand im Tal der Toten” (1968); als Kara Ben Nemsi in „Der Schut” (1964), „Durchs wilde Kurdistan” (1965) en „Im Reiche des silbernen Löwen” (1965); als Dr. Sternau in „Der Schatz der Azteken” (1965) en „Die Pyramide des Sonnengottes” (1965).
[4]Hans Albers (voluit: Hans Philipp August Albers, * 22 september 1891 , † 24 juli 1960) was een van de populairste Duitse zangers en acteurs van de twintigste eeuw. Tot de belangrijkste van zijn meer dan tweehonderd films worden „Münchhausen”, „Große Freiheit Nr. 7”, „Auf der Reeperbahn nachts um halb eins”, „Vor Sonnenuntergang”, „Der tolle Bomberg” en „Das Herz von St. Pauli” gerekend.
[5]Götz George (voluit: Götz Karl August George, * 23 juli 1938 , † 19 juni 2016) was een Duits acteur, die net als Romy Schneider zijn debuut op het witte doek maakte in „Wenn der weiße Flieder wieder blüht” uit 1953, maar die in de jaren ’80 vooral bekendheid genoot als Horst Schimanski in zeventien afleveringen van Tatort. Behalve als Fred Engel in „Der Schatz im Silbersee” (1962) acteerde hij ook nog in twee andere verfilmingen naar Karl May: „Unter Geiern” (de rol van Martin Baumann, 1964) en „Winnetou und das Halbblut Apantaschi” (als Jeff Brown, 1966).
[6]Karin Dor (eigenlijk: Kätherose Derr, * 22 februari 1938 , † 6 november 2017), was een Duitse actrice. Zij speelde naast haar rol als Bondgirl Helga Brandt in „You only live twice” o.a. in drie verfilmingen aar de boeken van Karl May: Ellen Patterson in „Der Schatz im Silbersee” (1962), Ribanna in „Winnetou, 2. Teil” (1964) en Mabel Kingsley in „Winnetou und Shatterhand im Tal der Toten”.
Van 1954 tot 1968 was zij getrouwd met de Oostenrijkse regisseur Harald Reinl (* 8 juli 1908 , † 9 oktober 1986), die tekende voor vijf van de zeventien grote Karl May-films uit de jaren ’60: „Der Schatz im Silbersee” (1962), „Winnetou, 1. Teil” (1963), „Winnetou, 2. Teil” (1964), „Winnetou, 3. Teil” (1965) en „Winnetou und Shatterhand im Tal der Toten” (1968).
[7]Harald Reinl (* 8 juli 1908 , † 9 oktober 1986) was een Oostenrijks filmregisseur en schrijver van draaiboeken, die tekende voor vijf van de zeventien grote Karl May-films uit de jaren ’60: „Der Schatz im Silbersee” (1962), „Winnetou, 1. Teil” (1963), „Winnetou, 2. Teil” (1964), „Winnetou, 3. Teil” (1965) en „Winnetou und Shatterhand im Tal der Toten” (1968).



Terug naar de Nederlandstalige bibliografie.

Terug naar de Karl May-startpagina.

Terug naar de Apriana-startpagina.



Google
www op deze website